Dijitalleşmenin hızla artmasıyla birlikte, bilişim hukuku hem bireyler hem de şirketler için kritik bir alan hâline gelmiştir. İnternetin yaygınlaşması, e-ticaret platformlarının çoğalması, bulut sistemleri ve yapay zekâ uygulamalarının günlük hayata entegrasyonu, hukuki riskleri de beraberinde getirmektedir.

KK Legal Avukatlık Bürosu, Av. Kübra KESKİN ÖKMEN liderliğinde, bilişim hukuku alanında danışanlarına kapsamlı ve güvenilir çözümler sunmaktadır. Bu makalede, bilişim hukuku kapsamı, veri koruma yükümlülükleri, e-ticaret sözleşmeleri, siber güvenlik, fikri mülkiyet hakları ve hukuki danışmanlığın önemi detaylı şekilde ele alınacaktır.

Bilişim Hukuku Nedir? Temel Kavramlar ve Kapsamı

Bilişim hukuku, bilgi teknolojileri ile ilgili tüm hukuki düzenlemeleri kapsayan bir hukuk dalıdır. Günümüzde sadece yazılım ve donanım sözleşmelerini değil, veri güvenliğini, e-ticaret hukuku ve siber suçları da içine alır.

Yazılım ve Donanım Sözleşmelerinde Bilişim Hukuku Uygulamaları

• Lisans hakları ve kullanım koşulları net olarak belirtilmelidir.
• Güncelleme ve bakım şartları hukuki olarak güvence altına alınmalıdır.
• Fikri mülkiyet hakları korunmalıdır.
• Sözleşmede tarafların sorumluluk ve yükümlülükleri açıkça ifade edilmelidir.

Örnek vaka: 2023 yılında bir finans şirketi, üçüncü taraf bir yazılım sağlayıcıdan aldığı hizmet sözleşmesinde bakım ve güncelleme şartlarını netleştirmediği için, veri kaybı yaşandığında tazminat davası ile karşılaştı. KK Legal Avukatlık, bu tür sözleşmelerin hukuki geçerliliğini sağlamakta uzmanlaşmıştır.

5651 Kapsamında İçerik Kaldırma / Erişimin Engellenmesi

• Kişilik hakları ihlali, hakaret, haksız rekabet, kişisel verinin hukuka aykırı yayımı hallerinde; başvuru dilekçesi, delil tespiti, USOM/BTK akışları, erişimin engellenmesi/kaldırma ve tebligat izleme.
• Acil durum hattı: Zaman kritiktir—yayılımı sınırlamak için teknik-hukuki eşgüdümlü hareket.

Sosyal Medya ve Platform Süreçleri

• Platform politikaları, DMCA-benzeri prosedürler, marka/kişilik hakkı ihlallerine hızlı müdahale, taklit hesap ve sahte içeriklerin kaldırılması; influencer, kullanıcı sözleşmeleri ve ihtar akışları.

KVKK / GDPR ile Kesişim

• Arama/indeks verileri, haber arşivleri, forum içerikleri, eski icra/ilan kayıtları gibi verilerin hukuki dayanak ve saklama süreleri yönünden analizi.
• Hak kullanımı: Silme/düzeltme/işlemeyi kısıtlama başvuruları; veri sorumlusu nezdindeki süreçlerin yönetimi.

Dijital Delil ve Risk Yönetimi

• Ekran görüntüsü-hash, zaman damgası, telif/fikir-sanat eserlerinden doğan haklar; delil zinciri ve dava-öncesi strateji.

Sektörel Vaka Deneyimi

Arama motorları & haber arşivleri, sosyal medya/yorum platformları, pazar yeri & ilan siteleri, şirket itibar/CEO ismi, kamu ihale/ilan arşivleri.

698 sayılı KVKK, 5651, 6563 sayılı ETK ve ikincil düzenlemeler; tüketici mevzuatı; fikrî haklar; haksız rekabet; marka/kişilik hakları.

1) Çerez (Cookie) Yönetimi ve Politikası

• Sınıflandırma: Zorunlu / işlevsel / performans-analitik / reklam-pazarlama çerezleri.
• Banner & panel: Varsayılan kapalı tercih (opt-in), “Tümünü Kabul / Tümünü Reddet / Tercihleri Yönet” eşdeğer görünürlük; yeniden açma (re-open) düğmesi.
• Politika içeriği: çerez amaçları, tarafları (1. taraf/3. taraf), saklama süreleri, ret-kabul değişikliği ve tarayıcı kontrolleri.
• Hassas veri & profilleme: açık rıza gerektiren haller; çocuk verisi hassasiyeti.
• Analitik/piksel kullanımı: IP maskeleme, anonimleştirme, sözleşmesel önlemler.

2) Aydınlatma Metinleri & Açık Rıza

• Ayrık doküman mantığı: aydınlatma ≠ rıza. Amaç-hukuki sebep tablosu, alıcı grupları, saklama süreleri, başvuru hakları.
• Rıza toplama: her amaç için ayrı onay kutusu; ön-işaretleme yok; rızanın geri alınması kolaylığı.
• Çapraz bağ: çerez politikasından aydınlatmaya, ileti izinlerinden ticari ileti aydınlatmasına link.

3) Ticari Elektronik İleti (İYS) & E-posta/SMS İzinleri

• İzin toplama kanalları: form, checkbox, double opt-in; İYS entegrasyonu (alıcı kaydı/ret takibi).
• İçerik zorunlulukları: gönderen bilgisi, ret linki, retin ücretsiz ve kolay olması.
• Kayıt-ispat: zaman damgalı loglar; kampanya veri minimizasyonu.

4) E-Ticaret ve Tüketici Mevzuatı (Varsa)

• Ön bilgilendirme + Mesafeli Sözleşme: fiyat/vergiler, kargo, teslim-iade, cayma hakkı süreci, istisnalar.
• Ödeme adımı: toplam bedel, taksit/komisyon açıklığı; dark pattern
• İade-iptal akışı: self-servis talep/etiket; SLA ve ücret şeffaflığı.

5) 5651 Kapsamında Yer/İçerik Sağlayıcı Yükümlülükleri

• İletişim/ünvan bilgisi (impressum) ve erişim sağlayıcı/yer sağlayıcı
• Trafik bilgisi/loglama & saklama; içerik kaldırma/erişim engeli başvuru-yanıt akışları; hukuki tebligat adresleri.
• İrtibat noktası: hızlı başvuru yönetimi için tek e-posta/portal.

6) Gizlilik Politikası & Veri Envanteri

• Süreç haritaları: formlar, çerezler, bülten, destek talepleri, kariyer başvuruları.
• Saklama-imha takvimi: kategori bazlı süreler; anonimleştirme kriterleri.
• Başvuru kanalı: KVKK başvuru formu/portali; KKEP (kanal, kimlik teyidi, SLAs).

7) Veri İşleme Sözleşmeleri & Alt İşleyenler

• DPA (veri işleyen sözleşmesi): talimat, güvenlik önlemleri, denetim hakkı, alt işleyen onayı, veri iadesi/silme.
• MarTech/SaaS envanteri: analitik, CRM, e-posta servisleri için liste ve lokasyon bilgisi; sözleşmesel güvenceler.

8) Sınır Ötesi Aktarım & Bulut

• Risk değerlendirmesi (TIA-benzeri): veri türü, ülke, sağlayıcı; teknik/organizasyonel önlemler.
• Taahhütler: standart sözleşme maddeleri/ek sözleşmesel korumalar; şifreleme, pseudonimleştirme.

9) Bilgi Güvenliği, Olay Yönetimi ve Delil

• Asgari tedbir seti: erişim yetkileri, MFA, loglama, yedekleme, vulnerabilite yönetimi.
• İhlal akışı: tespit-sınıflandırma-kayıt-bildirim; arşiv ve ekran görüntüsü/hash’lerle delil zinciri.

10) Fikrî Haklar & İçerik Kullanımı

• Görsel/lisans uygunluğu, telif-marka tehlikeleri; UGC moderasyon ilkeleri; taklit hesap/sahte içerik süreçleri.

Fikri Mülkiyet Hakları ve Bilişim Hukuku

• Yazılım, dijital içerik ve tasarımların korunması, olası ihlallerin önüne geçer.
• Telif hakları, patent ve marka hakları doğru şekilde güvence altına alınmalıdır.
• Dijital ürünlerin lisanslanması ve dağıtımı hukuki çerçevede yönetilmelidir.

Örnek vaka: 2024 yılında bir start-up, geliştirdiği mobil uygulamanın tasarımını koruyamadığı için rakip firmalar benzer ürünleri piyasaya sürdü. KK Legal Avukatlık, önleyici hukuki tedbirlerle bu riskleri minimize etmektedir.

E-Ticaret ve Dijital Hizmetlerde Bilişim Hukuku

• Online platformlarda sunulan hizmetlerin hukuki çerçevesi, tüketici hakları ve veri güvenliği açısından büyük önem taşır.
• E-ticaret sözleşmelerinin doğru şekilde hazırlanması, hem şirketlerin hem de müşterilerin haklarını güvence altına alır.
• Dijital ödeme sistemleri ve abonelik sözleşmeleri, hukuki riskleri azaltacak şekilde düzenlenmelidir.

Kişisel Veri Koruma ve Siber Güvenlik Hukuku

• Veri ihlallerine karşı önlem almak, bilişim hukuku kapsamında kritik bir konudur.
• Kişisel verilerin korunmaması, ciddi hukuki ve mali yaptırımlara yol açabilir.
• Şirketler, siber saldırılara karşı hem teknik hem de hukuki önlemler almak zorundadır.

Siber Suçlar ve Bilişim Hukuku Yaptırımları

• Siber saldırılar, dolandırıcılık ve veri ihlalleri, şirketlerin hukuki sorumluluklarını gündeme getirir.
• Hukuki danışmanlık almak, risklerin önceden tespit edilmesi ve uygun önlemlerin uygulanması açısından hayati önem taşır.
• Bilişim suçlarına karşı savunma ve önleyici tedbirler, şirketlerin itibarını ve mali durumunu korur.

KVKK ve Bilişim Hukuku: Veri Koruma ve Uyum

Türkiye’de kişisel verilerin korunması, 6698 sayılı KVKK ile düzenlenmiştir. Şirketler, çalışanlarının ve müşterilerinin verilerini işlerken belirli yükümlülüklere sahiptir:

• Verilerin işlenme amacı net olmalı.
• Veri sahiplerine açık ve doğru bilgilendirme yapılmalı.
• Veriler güvenli bir şekilde saklanmalı ve işlenmeli.
• Verilerin üçüncü taraflarla paylaşımı hukuka uygun olmalıdır.

Örnek vaka: 2023 yılında bir e-ticaret firması, müşteri verilerini yetkisiz üçüncü kişilerle paylaşmış ve ciddi yaptırımlarla karşılaşmıştır. Proaktif hukuki danışmanlık, bu tür durumları önlemeye yardımcı olur.

• Uluslararası faaliyet gösteren şirketler için GDPR (General Data Protection Regulation) uyumu kritik öneme sahiptir.
• Avrupa Birliği sınırları içinde veri işleyen tüm şirketler, veri işleme süreçlerinde GDPR standartlarına uymak zorundadır.
• Uyumluluk, hukuki yaptırımlardan korunmayı sağlar ve müşteri güvenini artırır.

E-Ticaret Hukuku ve Dijital Sözleşmeler

Dijital platformlarda faaliyet gösteren şirketler için sözleşmelerin hukuki geçerliliği kritik öneme sahiptir.

Önemli sözleşme türleri:

• Yazılım lisans sözleşmeleri
• Hizmet sözleşmeleri
• Abonelik ve üyelik sözleşmeleri
• Dijital içerik satış sözleşmeleri

KK Legal Avukatlık, sözleşmelerin Türkiye mevzuatına ve uluslararası düzenlemelere uygun olmasını sağlayarak olası anlaşmazlıkları önler.

Ek öneri: Sözleşmelerin düzenli olarak güncellenmesi ve yeni mevzuata uyumlu hâle getirilmesi, dijital hukuki riskleri minimize eder.

Siber Güvenlik ve Bilişim Hukuku

Siber saldırılar, veri ihlalleri ve dijital dolandırıcılık, şirketlerin hukuki sorumluluklarını doğurur.

Örnek vaka: 2024 yılında bir fintech şirketi, siber saldırı sonucu müşteri verilerinin çalınmasıyla karşılaştı. Hukuki danışmanlık eksikliği nedeniyle şirket hem maddi hem de itibar kaybı yaşadı.

KK Legal Avukatlık, siber güvenlik risklerini hukuki açıdan analiz ederek sorumlulukları minimize eder ve veri ihlali durumlarında hızlı hukuki adımların atılmasını sağlar.

• Siber güvenlik politikaları hukuki açıdan düzenlenmeli
• Risk analizleri düzenli olarak güncellenmeli
• Şirket çalışanları siber güvenlik farkındalığı konusunda eğitilmelidir

Fikri Mülkiyet ve Dijital Bilişim Hukuku

Dijital içerik, yazılım ve tasarımlar, fikri mülkiyet hakları kapsamında korunmalıdır.

Örnek vaka: Bir start-up, mobil uygulamasının tasarımını koruyamadığı için rakip firmalar benzer ürünler piyasaya sürdü.

KK Legal Avukatlık bu alanda:

• Patent ve telif başvurularını yönetir
• Dijital ürünlerin lisanslama süreçlerini düzenler
• İhlal durumlarında hukuki adımların planlanmasını sağlar
• Fikri mülkiyet haklarının korunması için stratejik danışmanlık sunar

KK Legal Avukatlık: Bilişim Hukuku Danışmanlığı

Hizmetler:

• Dijital sözleşmelerin hazırlanması ve denetimi
• KVKK ve GDPR uyum danışmanlığı
• Siber güvenlik risklerinin hukuki analizi
• Fikri mülkiyet haklarının korunması
• Olası hukuki ihtilafların önceden tespiti ve çözümü

Av. Kübra KESKİN ÖKMEN liderliğinde yürütülen çalışmalar, dijital dünyada hukuki riskleri en aza indirir ve danışanların haklarını güvence altına alır.

Dijital Dünyada Hukuki Bilinç ve Bilişim Hukuku

• Dijital dünyada faaliyet gösteren herkes için bilişim hukuku bilinçli hareket etmeyi gerektirir.
• Doğru hukuki danışmanlık, sorunların çözümü ve proaktif risk yönetimi sağlar.
• KK Legal Avukatlık, danışanlarının dijital alandaki hak ve yükümlülüklerini güvence altına alır.
• Düzenli eğitimler ve güncel mevzuat takibi, şirketlerin dijital güvenliğini artırır.